انجمن نیوز

به‌گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دیوار شرقی شهر تاریخی میبد یکی از بخش های بااهمیت و منحصر به فرد شارستان قدیم است که در طول سال های گذشته دچار فرسودگی و آسیب های فراوانی شده بود. این بخش از دیوار شهر به علت فاصله از نارین قلعه، کهن دژ تاریخی شهر و هم جواری با خندق آن کمتر مورد توجه و پژوهش قرار گرفته است.

ساشا ریاحی مقدم مدیر پایگاه پژوهشی میراث فرهنگی شهر تاریخی میبد با اعلام این خبر گفت: «پایگاه پژوهشی شهر تاریخی میبد مطالعه، مستندسازی و مرمت دیوار شرقی شهر تاریخی میبد را از سال 1396 در دستور کار قرار داد و عملیات اجرایی آن در سال 1397 آغاز شد.»

او گفت: «در فاز اول بخش هایی از دیوار رفع خطر و استحکام بخشی شد و فضاهای وابسته به حصار مورد مرمت قرار گرفت. در فاز دوم نیز با توجه به ضرورت تداوم عملیات حفاظت و مرمت بخش های دیگری از نیم برج های تخریب شده و لایه های فرسوده دیوار و پایه های مجاور باغات مرمت و بازسازی شد.»

به گفته مدیر پایگاه پژوهشی میبد، این دیوار تاریخی از مصالح متفاوت که همگی برپایه خاک است تشکیل شده و در عملیات مرمت و استحکام بخشی آن نیز به طور کامل از مصالح خشت و گلی استفاده شده است.

در حین آواربرداری و استحکام بخشی نیم برج تخریب شده این دیوار، آثار و نشانه های یک کتیبه گچی متعلق به دوران اولیه اسلامی کشف شد که به احتمال زیاد در هنگام مرمت های دوران گذشته به همراه آوار و نخاله های بنای تاریخی دیگری در نزدیکی حصار مورد استفاده قرار گرفته است.

ریاحی افزود: «آن طور که مشخص است بقایای کتیبه گچی مربوط به قرون اولیه اسلامی بدست آمده قطعاً مربوط به این بخش از حصار و برج نیست.»

حصار شارستان میبد همانند دیگر شهرهای کهن ایرانی، به وسیله ی برج و باروهایی ستبر و محکم، محدود و محصور شده است. این حصار به طور کامل از چینه، خشت و گل ساخته شده و تماما با شیب و تپوگرافی زمین تلفیق شده است؛ به طوری که بخش های زیادی از پی و پایه باروی شهر را بستر سخت و رسی زمین تشکیل داده است.

با اینکه برج و باروهای شهر بر اساس نقشه ی متداول عصر ساسانی پی ریزی شده اما در جریان عمل از موقعیت های طبیعی زمین و ساخت و سازهای پیشین نیز سود جسته اند. کالبد ناموزون شهر را بر عرصه ای ساختند که اولا دفاع از آن میسر باشد و بر اساس تجربه های تاریخی، از سیل های ویرانگر مصون مانده است و از تل های سخت رسی در جنوب میبد به عنوان شالوده ی دیوار اصلی شهر نیک بهره مند شده اند.

احداث دیوار شهر از حصارهای پیرامون نارین قلعه آغاز شده و این قسمت چون ارگ شهر را در بر می گرفته است، استوارترین بخش باروی شهر است.

بر پایه مطالعات میدانی صورت گرفته، حصار جبهه جنوبی شهر به دلیل ناامن بودن و هجوم بیشتر از این منطقه به شهر و نیز حفاظت بهتر از دژ نارین قلعه، دارای دو حصار بوده که امروزه اطلاعات زیادی از آن در دست نیست. بخش شرقی حصار شهر تاریخی میبد در محدوده خندق شرقی نارین قلعه به طول حدودی 100 متر قرار داشته که در ساخت آن از بلوک های بزرگ چینه ای و خشت استفاده شده است.