◀️ فرار دلپذیری که به صلح می‌رسد

🖊حسین شایسته

🔹 زمین در حال تبدیل شدن به مکانی با خشونت روزافزون است. شاخص صلح جهانی ۲۰۲۳ برای سیزدهمین سال در پانزده سال اخیر نزول یافته است. افزایش درگیری‌های خشونت‌آمیز در برخی کشورها به طور فعال تعداد افراد بی‌خانمان را افزایش می‌دهد. با این حال، تحقیقات مؤسسه اقتصاد و صلح بین‌الملل نشان داده می‌دهد ارتباطی بین تغییرات شاخص گردشگری و صلح جهانی وجود دارد.

✍ به گزارش ایسنا، ۲۷ سپتامبر برابر با ۶ مهرماه، روز جهانی گردشگری نام گرفته که سازمان گردشگری ملل متحد UNTOURIM در پایان همه‌گیری کرونا با جان گرفتن دوباره سفرها پس از حدود دو سال اجرای مقرارت سخت‌گیرانه برای مسافران جهان و همچنین، در پی تشدید تنش‌ و درگیری میان برخی کشورها که مرزبندی‌ها را برای مسافران جهان پررنگ‌تر کرده و به برخی حرکت‌های جمعیتی شکل مهاجرت و نه مسافرت داده، شعار «گردشگری و صلح» را برگزیده است که بهانه‌ای است تا برای بررسی اثرات متقابل این دو بر یکدیگر بپردازیم.

👈 به واقع، حرکت افراد در سراسر جهان بیشتر یک فرار دلپذیر از سختی‌های زندگی روزمره است. تحقیقات مؤسسه اقتصاد و صلح بین‌الملل (IEP) نیز نشان می‌دهد قوی‌ترین ارتباط بین گردشگری و صلح زمانی مشخص می‌شود که به تجزیه و تحلیل «صلح مثبت» پرداخته شود.

👈 مؤسسه اقتصاد و صلح بین‌الملل، «صلح مثبت» را به عنوان نگرش‌ها، نهادها و ساختارهایی تعریف می‌کند که جوامع صلح‌آمیز را ایجاد و حفظ می‌کنند.

👈 «صلح مثبت» از طریق شاخصی با عنوان صلح مثبت (Positive Peace Index) ارزیابی و بر اساس هشت رکن مجزا محاسبه می‌شود، که مؤسسه اقتصاد و صلح بین‌الملل آنها را الزامات اساسی برای یک جامعه صلح‌آمیز می‌داند: محیط کسب‌وکار سالم، روابط خوب با همسایگان، سطح بالای سرمایه انسانی، پذیرش حقوق دیگران، سطح پایین فساد، دولتی با کارکرد خوب، جریان آزاد اطلاعات و توزیع عادلانه منابع.

👈 براین اساس، حفظ یک بخش گردشگری آزاد و پایدار برابر به سطوح بالای صلح می‌انجامد، به‌ویژه در مورد نگرش‌ها، نهادها و ساختارهایی که جوامع صلح‌آمیز را تعریف می‌کنند.

👈 برای بررسی مستقیم رابطه بین گردشگری و صلح، شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC) پیش‌تر با مؤسسه اقتصاد و صلح بین‌الملل همکاری کرده است تا شاخصی برای گردشگری تعیین کند که شکوفایی بخش گردشگری یک کشور را نسبت به عوامل پایداری و پذیرش اندازه‌گیری کند. توافق بر این بود که چهار حوزه کلیدی باید مورد توجه قرار گیرد: اجتماعی ـ فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و محیط‌زیست.

🔹کشورهایی که دارای بخش گردشگری پایدارتر هستند معمولا صلح‌آمیزترند

👈 گردشگری برای شکوفایی در درجه نخست باید جذاب باشد، بنابراین گردشگری توانایی حمایت از صلح را دارد؛ چرا که فشار بر دولت‌ها برای خاتمه دادن به منازعات و ایجاد روابط معتبر و هماهنگ با شهروندان به منظور جذب گردشگران و بهره‌مندی از مزایای اقتصادی گردشگری را ایجاب می‌کند. یک مثال کلیدی از این رابطه در عمل در کشور رواندا مشاهده می‌شود؛ جایی که تلاش‌های تحمیل‌شده توسط دولت برای پاک‌سازی مین‌ها، سرمایه‌گذاری در حیات وحش و بازسازی تصویر کشور، به طور فعال «گردشگری گوریل» را ترویج داده و این کشور را به مقصدی جذاب برای اکوتوریسم (طبیعت‌گردی) تبدیل کرده است.

🔹 تأثیرات فوری متعددی که گردشگری بر ارکان صلح مثبت دارد:

👈 حرکت جهانی افراد، مواجهه فرهنگی را ایجاد می‌کند و این اغلب، افراد را ترغیب می‌کند تا درجه‌ای از تحمل و پذیرش حقوق دیگران را اتخاذ کنند.

👈 پایداری گردشگری همچنین می‌تواند بر کارکرد دولت‌ها تأثیر بگذارد، زیرا دولت‌ها در موقعیتی قرار می‌گیرند که به تغییرات در تقاضا باید پاسخ دهند و محیطی مطلوب ایجاد کنند که موجب افزایش جذب گردشگران شود. در نپال، واکنش دولت به افزایش گردشگری، پیاده‌سازی قواعد رفتاری برای گردشگری متکی بر صلح بود.

👈 با رشد گردشگری، مهارت‌های مختلف برای جمعیت‌های محلی ضرورت می‌یابد که شامل زبان‌ها، مهارت‌های کسب‌وکار و توسعه سرمایه انسانی است. به عنوان مثال، در نامیبیا توسعه بخش گردشگری به جوامع محلی کمک کرد تا مهارت‌هایی مانند زبان‌آموزی و مشاغل مانند آشپزی را توسعه دهند، که منجر به افزایش توسعه سرمایه انسانی شد.

👈 با سفر مردم، انتظار می‌رود جریان اطلاعات هم درون کشور و هم از مرزها افزایش یابد، زیرا مردم تجربیات و ایده‌ها را به اشتراک می‌گذارند.

👈 تغییر مثبت در روابط با همسایگان نیز ممکن است نتیجه جانبی گردشگری باشد، زیرا عمل سفر به کشورهای همسایه موجب درک و تحمل دیگران می‌شود.

🔹 در کشورهای غیرمنازع، گردشگری در مقابل افزایش خشونت و جنگ مقاومت می‌کند

👈 حقیقت دنیای مدرن این است که زمین در حال تبدیل شدن به مکانی با خشونت روزافزون است و موسسه بین‌المللی اقصاد و صلح این روند را برای مدتی دنبال کرده است. شاخص صلح جهانی ۲۰۲۳ برای سیزدهمین سال در پانزده سال اخیر نزول یافته است. بدترین کاهش‌ها هر سال ناشی از شاخص‌های درگیری‌های خارجی، مرگ‌های ناشی از درگیری‌های داخلی و بی‌ثباتی سیاسی است.

👈 افزایش درگیری‌های خشونت‌آمیز در کشورهایی مانند اوکراین، روسیه، هائیتی، مالی و سرزمین‌های اشغالی فلسطین به طور فعال تعداد افراد بی‌خانمان را افزایش می‌دهد. با این حال، تحقیقات قبلی «IEP» نشان داده است که در سطح جهانی، همبستگی منفی ضعیفی بین تغییرات شاخص گردشگری و تغییرات شاخص صلح جهانی وجود دارد، که نشان می‌دهد حتی در کشورهای غیرمنازع (بدون درگیری)، زمانی که وضعیت امنیتی بدتر می‌شود، گردشگری لزوماً آسیب نمی‌بیند. البته یکی از موارد استثنایی، مثال اخیر همه‌گیری کرونا است که به طور فعال گردشگری را در سطح جهانی تحت‌تأثیر قرار داد.

🔹 گردشگری و تروریسم

👈 تروریسم تأثیراتی بر گردشگری دارد، به ویژه زمانی که گردشگران هدف مستقیم قرار می‌گیرند، مانند حمله به یک اتوبوس گردشگران در مصر در سال ۲۰۱۸ یا تیراندازی در سواحل تونس در سال ۲۰۱۵. با این حال، تحقیقات «IEP» نشان می‌دهد که تأثیرات فعالیت‌های تروریستی بر بخش گردشگری معمولاً کوتاه‌مدت است. این تأثیرات غالباً ناشی از هشدارهای سفر است که منجر به کاهش‌های کوتاه‌مدت در فعالیت گردشگری می‌شود و پس از آرام شدن وضعیت و با کاهش تهدید فعالیت‌های تروریستی، گردشگری معمولاً به سطح سالمی بازمی‌گردد. هرچند انتظار می‌رود که تکرار فعالیت‌های تروریستی در یک منطقه تأثیرات بلندمدت بر سطوح گردشگری آن منطقه داشته باشد.

👈 اگر یک چیز وجود داشته باشد که بخواهیم در روز جهانی گردشگری پیش‌رو (که شعار گردشگری و صلح بر آن برگزیده شده است) به آن فکر کنیم، این است که دنیایی را تصور کنیم که در آن گردشگری و سفر گزینه‌هایی در دسترس نبودند همانند دوران همه‌گیری کرونا. توقف بی‌سابقه گردشگری ناشی از همه‌گیری کرونا، نتایج منفی متعددی از جمله درگیری‌های مدنی، از دست دادن مشاغل، کاهش انتشار اطلاعات و بی‌اعتمادی بین دولت‌های همسایه را در پی داشت. همچنان که، گردشگری نقش مهمی در برون‌رفت از شرایط وخیم در دوران همه‌گیری کرونا در سطح جهانی ایفا کرد.

◀️ هنرهای سنتی ایران / خوس دوزی

✴️ استان هرمزگان

✍ عارفه صابری افتخاری

✳️ خوس دوزی، یا خوص‌دوزی، نوعی سوزن‌دوزی که در مناطق جنوب ایران به‌ویژه استان هرمزگان معمول است. خوص در لغت به معنای برگ خرما، نارگیل و امثال آن است اما در خوس دوزی، خوس به نوار باریک نقره‌ای یا طلایی‌رنگی گفته می‌شود که با گذراندن آن از سوراخ‌های پارچۀ توری و ایجاد نقش‌های ویژه، انواع پوشاک‌ها را تزیین می‌کنند. پیشینۀ این هنر در ایران به زمان صفویه می‌رسد که در بندرعباس و بلوچستان رونق بیشتری داشته است اما منشأ آن هندوستان بوده است، و امروزه در پاکستان نیز رواج دارد.

✳️ در استان هرمزگان به‌ویژه شهرستان‌های بندرعباس و میناب، عده‌ای از زنان به این کار هنری مشغول‌اند. زنان و دختران هرمزگانی نوعی پارچۀ توری ریزبافت را با نخ نقده (نوارهای نقره‌ای یا طلایی) خوس دوزی می‌کنند. در خوس دوزی با توجه به ساده بودن طرح‌ها، احتیاجی به طراحی و نقش اندازی روی پارچه نیست، بلکه هنرمند باسلیقه و ذوق خود به سوزن‌دوزی می‌پردازد. نقش پشت و روی این پارچه پس از خوس دوزی، معمولاً به شکل یکسان است و درخشندگی خاصی دارد.

🔹مواد و ابزارها

✳️ مواد و ابزارهای خوس دوزی شامل این‌هاست: نوعی پارچۀ توری؛ خوس به رنگ طلایی یا نقره‌ای؛ قیچی؛ سنگِ صفله یا سَگْله (سنگی که از آن برای کوبیدن روی برجستگی‌های نـاشی از خوس دوزی و صاف‌کرده و مرتب کردن روی کار استفاده می‌شود) و کم یـا کمان، حلقه‌ای از چوب نـازک گردو و در اندازه‌های مختلف که پارچه را برای خوس دوزی روی آن می‌کشند و پارچه را با تسمه یا کمربند روی محیط آن محکم می‌بندند. درگذشته خوس دوزی با کمک دست‌وپا انجام می‌گرفت، اما بعد از ساخته‌شدن کم یا کمان، خوس دوزی روسری‌ها ساده‌تر، بهتر، زیباتر و باارزش‌تر شد و رونق بیشتری یافت.

🔹شیوه کار

✳️ ابتدا یک قسمت از خوس را به‌وسیلۀ قیچی از قرقره جدا نموده، لبۀ آن تکه را به‌صورت اُریب قیچی می‌کنند تا نوک آن باریک شود و بعد خوس را از روی تور در خانۀ شمارۀ ۱ داخل کرده، از خانۀ شمارۀ ۲ بیرون می‌آورند؛ بعد آن را از روی تور وارد خانۀ شمارۀ ۳ نموده، از خانۀ شمارۀ ۴ خارج می‌کنند و دو سر ابتدا و انتهای خوس را از زیر خوس، حدفاصل خانه‌های شمارۀ ۲ و ۳، از روی پارچه عبور داده، به‌صورت یک گره مرتب می‌کنند و اضافۀ خوس را با قیچی می‌چینند. این روند تا تکمیل نقش ادامه دارد.

✳️ شیوۀ دیگر کار در این سوزن‌دوزی به‌گونه‌ای است که نخ نقده را به انتهای سوزِن نخ‌کرده‌ای قلاب می‌کنند و با آن طرح موردنظر را روی پارچۀ توری می‌دوزند .

🔹نقش‌ها

✳️ نقش‌های دانه‌های خوس بسته به نوع بافت و شکلی که ایجاد می‌کنند، به نامه‌ای مختلفی خوانده می‌شوند. اگر نقش تنها به شکل یک مربع با خوس ایجاد شود، آن را پُلُکو یا پَدری می‌خوانند و پایۀ کار خوس دوزی از همین شکل است. اگر به‌واسطه کنار هم قرار گرفتن پلکوها، یک گلِ شش‌پر ایجاد شود، پلکویی خوانده‌ می‌شود. از قرار گرفتن یک پلکویی و ۶ پلکو در ۶ جهت، یک گل پلکویی‌شکل ایجاد می‌شود که ۱۳ تِک خوانده می‌شود. «خشتی» شکلی است که از دورهم قرار گرفتن پلکوها به‌صورت لوزی، و «پنکه‌ای» از یک پلکو در مرکز و ۵ شکل خشتی در دورش، درست می‌شود.

🔹 کاربردها

✳️ خوس دوزی بیشتر روی پارچه‌های سیاه‌رنگ توری ــ که محلی‌ها به آن‌ها پارچۀ شیشه‌ای می‌گویند ــ همچنین گاه روی پارچه‌های سُرمه‌ای و بنفش صورت می‌گیرد و برای این کار از پارچه‌های سبز، قرمز یا زرشکی و سفید کمتر استفاده می‌شود. کاربرد این هنر بیشتر برای تزیین روسری‌های توری است که در گویش محلی هرمزگان به آن جِلْبیل (جلویل) می‌گویند؛ تزیین پرده‌های توری و دیگر پوشاک‌های بومی زنان این استان از دیگر کاربردهای خوس دوزی است.

✳️ جلبیلِ خوسی به‌طورمعمول به طول حدود ۱۵۰، و عرض حدود ۴۵-۸۰ سانتی‌متر است.

✳️ گاهی این روسری را مستقیماً روی سر می‌اندازند و روی آن کلاهک می‌گذارند و کناره‌های آن را از حوالی بناگوش به زیر گلو می‌آورند و با سنجاق می‌بندند و به دور گردن و شانه می‌پیچند. کناره‌های دو عرض و یک طول بالای روسری را اغلب حاشیه‌های زرین می‌دوزند و گاه سکه‌های تزیینی در پیشِ رو به آن می‌آویزند. گاهی نیز سر و مو را از بالای پیشانی تا بالای لالۀ گوش، و پشت سر را با لچک می‌پوشانند و جلبیل را بر روی لچک قرار می‌دهند.

✳️ خوس دوزی روی جلبیل با توجه به سن استفاده‌کننده طرح‌ریزی می‌شود . نقوش ستارگان ۶، ۸ و یا ۱۲ پر، دانه‌دانه‌ای (دیسکو) و گوشواره‌ای بیشتر موردتوجه است؛ از دیگر نقوشْ خرچنگ، گل، گل‌فرفره‌ای، پروانه و کاکله‌ای را می‌توان نام برد.جلبیل بیشتر در بازارهای میناب به فروش می‌رسد. آن‌ها را بر اساس روستاهایی می‌شناسند و نام‌گذاری می‌کنند که در آن‌ها خوس دوزی شده‌اند. جلبیلها به دودسته جلبیل کلیبی‌چی و جلبیل گروگی تقسیم می‌شوند .

✳️ نقش‌مایه‌های خوس‌دوزی‌شده روی جلبیلها نام‌های مختلفی دارند. مثلاً روی نوعی روسری به نام «جلبیل کزین»، زری غولی خوس با بافت سیاه و زری غولی خوس با بافت سفید می‌دوزند و یا تزیین «جلبیل خوسی هفت‌تُک» که ازجمله جلبیلهای پرنقش نمایه است، معمولاً در قسمت بالای سر تا روی پیشانی دوخته می‌شود و خوس نقش مهمی را روی جلبیل ایفا می‌کند. برای دوختن جلبیل خوسی هفت‌تک، چند سانتی‌متر بالای حاشیۀ فوقانی آن را تک‌گل ساده (گل‌کوچک بدون شاخ و برگ) و به‌صورت یک حلقۀ مدور توخالی می‌دوزند و سپس دور حلقه (گل بزرگ‌تر) نقش ۶ تک‌گل دیگر را در این محل خالی می‌اندازند. نقش‌مایۀ جلبیل هفت‌تک، خود متشکل از ۷ دایرۀ خوسی است که حول یک دایره دوخته‌شده‌اند.

✳️ نوعی جلبیل به نام «جلبیل خوسی گل شاهینی» ازنظر رنگ و ارزش با دیگر جلبیلها متفاوت است که بهترین نوع آن از تور سیاه‌رنگ ابریشمی دوخته‌ می‌شود. شکل خوس دوزی آن حاشیه‌ای به شکل سه‌گوش و تقریباً شبیه کله‌قند است که آن را کله‌قندی نیز می‌نامند. دارندۀ این جلبیل برای کناره‌های عرضی آن، به فراخور و وسع مالی، نوعی تزیین را به کار می‌برد. معمولاً کسی که جلبیل ابریشمی توری می‌خرد، برای کناره دوزی آن از چپر هفت‌رنگ گلابتونی، معروف به بالارنگه استفاده می‌کند و بعدازآن، خیاط مخصوص خوس دوزی آن را با خوس می‌آراید. برای این کار حدود ۱۰ سانتی‌متر بالای حاشیه را با خوس خشتیِ توخالی می‌دوزند و بعد از اتمام داخل خوس خشتی، جاهای خالی داخل آن را با گُل خوسیِ فشرده پر می‌کنند؛ اطراف خشتی‌ها را نیز با خوس به شکل شاهین‌های کوچک نقش می‌اندازند؛ و در اطراف این شاهین‌ها، نقش قرص ماه و ستاره با نمای شب مهتابی خوس دوزی می‌کنند. روی قسمتی از محل باز و خالی جلبیل که روی سر قرار می‌گیرد، نقش شاهین بزرگی خوس دوزی می‌شود.

✳️ جلبیل گل شاهینی از گران‌بهاترین جلبیلهای بندرعباس است. این جلبیلها را زنان در عروسی‌ها و مهمانی‌های بزرگ و مهم می‌پوشند و بنابر عرف و سنت، این نوع پوشاکِ گران‌بها در خانواده‌ها به ارث به فرزندان می‌رسد و آنان آن را برای خوش‌یمن بودن به‌عنوان یادگار و مایۀ برکت خانه درجایی مطمئن نگهداری می‌کنند.

✳️ پیراهن را نیز چون روسری از جنس توری و اغلب مشکی و بنفش تیره انتخاب می‌کنند تا تزیینات الوان و زرین، روی آن جلوه‌گری بیشتری داشته باشد. در دیگر هنرهای دستی میناب ازجمله شک بافی و تَلی‌بافی ــ که بیشتر برای زینت آستین، لبه و دور یقۀ پیراهن زنانه کاربرد دارند ــ از خوس دوزی استفاده می‌شود؛ مثلاً تلی‌بافی معمولاً در انواع مختلف یک خوس و دو خوس دوخته می‌شود.

✳️ در بندرلنگه، از خوس دوزی در تزیین ملافه نیز استفاده می‌کنند. افزون بر این، خوس دوزی را برای تزیین شلوارهای بندری مثل شلوار پولکی، شلوار حاشیه‌ای و شلوار زری ــ که بیشتر ویژۀ عروسی‌ها و مهمانی‌هاست ــ نیز به کار می‌برند.

✳️ شلوار تَرک ‌خوسی بندری دارای مدل‌های گوناگون است ازجمله: موجی، قایقی و بافتنی کج. نقش شلوارهای مدل موجی را با نخ و خوس به‌صورت موج دریا، نقش شلوار مدل قایقی را با گلابتون و خوس، نقش شلوار مدل بافتنی کج را با نخ، خوس و زری، و نقش شلوار یک‌فصله را با گلابتون و خوس و زری بشکی می‌دوزند.

✳️ شلوار با خوس لنگه‌ای، نوعی شلوار است که دمپای آن را با خوس مخصوصی زینت می‌دهند. این پوشاک بسیار بادوام و ظریف است، ولی به سبب گران‌قیمت بودن آن، کم‌کم در حال فراموشی است.

✳️ در بندرلنگه درگذشته، تقریباً هر دختری که به سن ۱۲سالگی می‌رسید، هنر خوس دوزی را نزد مادر خود و در خانه می‌آموخت و وقتی بزرگ می‌شد، به نوبۀ خودآموخته‌های خویش را به فرزندانش منتقل می‌کرد.

✳️ در استان هرمزگان، عروسان و نوعروسان در روزها و شب‌های عروسی، افزون بر چادرِ گل‌ابریشمی، چادر سوفن سبزرنگ با تزیینات خوس و گلابتون و پولک و بوته‌دوزی نیز می‌پوشند و در موقع حنابندان، تمام بدن به‌استثنای دست‌ها و پاها تا مچ، در زیر این چادر سبز، مستور و پوشیده می‌شود.

✳️ در میناب، پوشش عروس شامل پیراهن حریر و شلوار سبزرنگ و روسری خوس‌دار است که به آن «جلبیل زری» گفته‌می‌شود. در مراسم عروسی در قشم، ازجمله لباس‌هایی که مادر داماد برای عروس تهیه می‌کند، ۳۰-۴۰ پیراهن و ۲۰-۳۰ شلوارِ خوسی (خوس دوزی) و شماری جلبیل خوسی متناسب با وضعیت خانواده است که همراه دیگر وسایل بایستی خانوادۀ داماد تهیه کنند و در جعبۀ بزرگ و یا چمدانی بگذارند و یک‌شب قبل از پایان عروسی، به خانۀ عروس برسانند.

✳️ در اشعار بومی محلی استان هرمزگان، از نقش جلویل خوسی در مراسم عروسی و شادی یادشده است، برای نمونه:

«یادِتِن جِلویلِ خوسی و لَچَک (صالح سنگبر)؛

یا «پا جلویلهای خوسی/ در خیابان عروسی/ همراه با غوغای چمک/ ریزش سرکنگی/ نالۀ دهل و فریاد ساز/ جماعت شادمان از خلق لحظه‌ها/ این لحظه‌های ناب/ رقصان و بی‌شتاب» که در توضیح آن آمده است: خانوادۀ داماد لباس عروس را همراه با ساز و دهل با پای پیاده از سرای عاشق به کلبۀ معشوق روی سر می‌برند که نشان‌دهندۀ روح عزت و احترام است؛ در هنگام مراسم شادی و عروسی، شرکت‌کنندگان در جشن این شعر را می‌خوانند

◀️ سایه مخرب بلندمرتبه‌سازی بر خانه‌های تاریخی بندرانزلی

🔹بناهای تاریخی یکی از عناصر هویتی هر شهر و دیار محسوب می‌شود اما گاهی سایه زیاده‌خواهی موجب تخریب این عناصر تاریخی و هویتی می‌شود.

👈 خانه‌های تاریخی یادآور جریان زندگی گذشتگانی هستند که امروز و در شلوغی زندگی ماشینی، گرد فراموشی بر در و دیوار این بناها نشسته، پنجره‌هایی که اگر آنها را باز کنیم صدای شور و شوق زندگی چندین دهه‌ قبل در همهمه زندگی امروز جانی تازه به کالبد خسته و تکیده از ترافیک زندگی ماشینی به ما می‌بخشد.

👈 یکی از راه‌های ماندگار کردن تاریخ خشت و گِلی که در گذشته، خانه عشق و امید اهالی منزل بود و امروز بخشی از هویت هر شهر و دیار محسوب می‌شود، توجه به بازسازی، نگهداری درست و در صورت دارا بودن شرایط؛ اقدام به ثبت آن بنا به عنوان یک اثر تاریخی است. کاری که تضمینی برای حفظ تکه‌ای کوچک از تاریخ بزرگ هر کوی و برزن است.

👈 در همین رابطه اسماعیل ساحلی، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان بندرانزلی به ایسنا گفت: هویت تاریخی؛ شناسنامه هر شهر محسوب می‌شود و یکی از مولفه‌ها در این هویت، ساختمان‌ها و بناهای قدیمی هستند که روایتگر گذشته هر منطقه محسوب شده و حتی می‌توان از آن برای ایجاد اشتغال و یکی از فرصت‌های جذب گردشگر بهره برد.

👈 وی با بیان اینکه در شهرستان بندرانزلی به دلیل اقلیم و نوع آب و هوای بارانی، ساختمان‌های ‌با عمر بالای ۷۰ سال دارای ارزش هستند، افزود: بناهایی که با توجه به کیفیت مصالح به کار رفته و نوع معماری در بندرانزلی که پرباران‌ترین شهر کشور است دوام داشته باشند، بسیار حائز اهمیت هستند..

👈 ساحلی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۴۰ ساختمان از گذشته این شهر زیبا شناسایی و ۲۲ اثر، به ثبت ملی رسیده اند تصریح کرد: از جمله این بناها می‌توان ساختمان فعلی اداره هواشناسی را نام برد که اولین و قدیمی‌ترین ساختمان اداره هواشناسی کشور است و در حال حاضر نیز در اختیار اداره‌کل هواشناسی استان گیلان قرار دارد.

👈 وی افزود: از دیگر ساختمان‌های ثبت ملی شده شهرستان بندرانزلی‌ که در اختیار ادرات و ارگان‌ها قرار دارند می‌توان ساختمان‌های دادگستری، ساختمان هلال احمر، اداره پست غازیان، سر درب اداره بندر، ساختمان‌های شیلات همچنین عمارت تاریخی شهرداری را نام برد و از جمله خانه‌هایی که تاکنون به ثبت رسیده‌اند می‌توان به ساختمان تاریخی کاظمی، دهبان و قاسم‌اف اشاره کرد.

👈 ساحلی گفت: اقدام برای ثبت بنا به عنوان اثر میراثی هیچ هزینه‌ای برای مالکین یا وراث ندارد.

👈 ساحلی تصریح کرد: معمولا نگاه مالکین یا وراث این بناها، به زمین ِ ملک به عنوان سرمایه است و عدم تمایل به ثبت در فهرست میراثی به این دلیل است که نمی‌توانند در آن ملک تغییر کاربری داده یا ساخت و ساز کنند.

👈 وی تاکید کرد: ثروت لزوما به معنای ساخت و ساز و بلند بناهای جدید نیست بلکه با حفظ و بازسازی ابنیه تاریخی، نه تنها هویت شهر حفظ می‌شود بلکه می‌توان از این بناها برای ایجاد شغل از جمله در زمینه‌های گردشگری، برگزاری نمایشگاه‌های صنایع دستی، امور هنری و فرهنگی استفاده کرد همانند بسیاری از بناهای تاریخی در استان‌های گردشگرپذیر کشور که تجربه موفقی در کاربری از بناهای تاریخی دارند.

👈 وی با اشاره خانه تاریخی تبریزی در ابتدای خیابان ۳۰ متری بندرانزلی، افزود: این ساختمان با بیش از ۸ دهه قدمت، نوع ساخت و شیوه طراحی بنا همچنین مصالح به کار رفته با اعلام رضایت مالک، برای ثبت به عنوان اثر میراثی مورد بررسی قرار گرفت.

👈 ساحلی گفت: با کارشناسی‌های صورت گرفته کد موقت ثبت ملی برای این بنا صادر شد ولی متاسفانه به دلیل ساخت‌وساز غیرکارشناسانه در جوار این ساختمان، پی ِ این بنای تاریخی تخریب و حتی دیوارهای آن فرو ریخته و در صورت بی‌توجهی احداث‌کنندگان بنای جدید ممکن است روند ثبت قطعی این بنا به عنوان اثر تاریخی، ممکن نشود ولی در صورت توقف کار، هر چند سخت اما می‌توان مانع تخریب خانه تاریخی کاظمی شد.

👈 گفتنی است علی‌رغم پیگیری‌های قانونی و قضایی خانواده کاظمی؛ سازنده بنا همچنان عملیات اجرایی ساخت را ادامه می‌دهد.

👈 در همین رابطه جلال کاظمی، مالک این بنا اظهار کرد: علی‌رغم پیگیری‌های صورت گرفته و اخطارهای متعدد به سازنده بنا در جوار این خانه، متاسفانه نه تنها واکنش مثبتی ندیدیم بلکه همچنان روند ساخت و ساز ادامه دارد و دیوارهای خانه ما که مشرف به این آپارتمان ِدر حال ساخت هستند، فرو ریخته و پی ساختمان آسیب دیده و قسمتی از آن توسط بیل مکانیکی زنجیری خارج شده است.

👈کاظمی با تاکید بر اینکه منزل فعلی من کنار همین ساختمان قدیمی قرار دارد، گفت: اینجا خانه کودکی‌های من است، اجاق هیزمی آن برایم یادآور عطر غذاهایی است که مادربزرگم درست می‌کرد و بازی‌های کودکانه خودم و حتی تولد و بزرگ شدن فرزندانم در این خانه بود.

👈 وی که با کمک خانواده، پنجره‌های مشرف به خیابان این بنا را با سلیقه و بسیار زیبا رنگ‌آمیزی کرده، افزود: هر گاه می‌بینم شهروندان و گردشگران کنار دیوارهای بیرونی منزل عکس می‌گیرند و با لبخند خاطره‌ای خوش به ثبت می‌رسانند، من هم خوشحال می‌شوم.

👈 کاظمی تصریح کرد: طبق اذعان کارشناسان شهرداری این پروژه ساختمانی که بر روی پلاک ثبتی ۶۶/۲ و ۱۳/۲ دارای پروانه ساختمانی ۱۳۶۳۵ در حال انجام است به جهت عدم رعایت مقررات ملی ساختمان در زمان گودبرداری، به استناد گزارش ناظر سازه با کد پیگیری ۱۳۸۵۱۵ مورخه ۱۴۰۱/۳/۲۶ اقدام به گودبرداری، سازه نگهبان، عمق گودبرداری بر خلاف مشخصات و نقشه‌های مصوب سازمان نظام مهندسی ساختمان کرده و بعد از تخریب ساختمان چندین بار نیز به تخریب ادامه داده و در تمام مراحل؛ گزارش پلیس ۱۱۰، فیلم و شهود نیز موجود است در ضمن با توجه به نصب میله انتظار؛ اقدام به احداث طبقه اضافه کرده در حالی که به دلیل‌ مجاورت با ساختمان میراثی کاخ دادگستری و قرار داشتن در محدوده میدان بندرانزلی نمی‌تواند بیشتر از ۲ طبقه احداث کند .

👈 وی افزود: حتی با پیگیری‌هایی که برای توقف عملیات این بنا به جهت تخریب ملک شخصی خودمان داشتیم، ولی ایشان به ساخت و ساز بنا خود همچنین ادامه تخریب ملک بنده اقدام کرده و در روزهای تعطیل، کار ساخت و ساز خودش را با تخریب دیوارها و پی خانه تاریخی انجام داده و میزان تخریب به حدی است که کل دیوارها و کف ساختمان دچار ترک‌های عمیق شده است.

👈 کاظمی تصریح کرد: حتی پس از رفع پلمب اقدامات طبق گزارش نظام مهندسی و شهرداری؛ اقدامات مقتضی به جهت رفع تخلف و انجام تمهیدات کافی برای مقاوم سازی و رعایت اصول ایمنی صورت نگرفته است.